Determineren

Deze pagina is nog in opbouw!

Determinatie is het op naam brengen van een planten- of dierensoort dus het bepalen tot welke soort een bepaald exemplaar behoort. Dat wordt gedaan d.m.v. determinatiesleutels of  determinatietabellen. Vaak ook worden herkenningskaarten gebruikt.
Als je onze biodiversiteit in Nederland wil bekijken is het belangrijk te weten welke soorten er zijn. Daarvoor zijn onze planten en dieren gedetermineerd. Allerlei instanties en stichtingen houden zich hier mee bezig zoals Naturalis en EIS.

Om te bestuderen hoe het met onze biodiversiteit gesteld is kunnen wij zelf ook ons steentje bijdragen door onze waarnemingen door te geven aan Waarneming en Telmee. Als we dat willen doen moeten wij dus zelf ook kunnen determineren. Daarvoor zijn veel hulpmiddelen voorhanden. Daarover later meer.
Het is natuurlijk in beginsel handig te weten hoe onze Nederlandse biodiversiteit is opgebouwd. Soortenbank deelt die in in drie hoofdgroepen: www.soortenbank.nl
  • dieren
  • planten
  • paddestoelen

DIEREN: worden onderverdeeld in de volgende groepen

Amfibieën
Anemonen en koralen
Insecten
Kwallen en poliepen
Mosdiertjes
Reptielen
Schaal- en schelpdieren
Sponzen
Vissen
Vogels
Wormen
Zakpijpen
Zee-egels en zeesterren
Zoogdieren
Andere dieren

PLANTEN: worden onderverdeeld in de volgende groepen

Planten en bomen
Zeewieren en zeegras


PADDESTOELEN: worden onderverdeeld in de volgende groepen

Korstmossen
Paddenstoelen en schimmels


De insectengroep bv. wordt als volgt onderverdeeld:

 Bijen en hommels
Kakkerlakken
Kevers en torren
Libellen
Luizen
Mieren
Muggen
Sprinkhanen en krekels
Vliegen
Vlinders, rupsen en motten
Wantsen
Wespen
Andere insecten

Om ons een handje te helpen heeft EIS een nieuwe lijn digitale determinatiesleutels gelanceerd om te determineren met soortzoekers: http://determineren.nederlandsesoorten.nl. Hier worden steeds nieuwe groepen aan toegevoegd.

Voor op de gsm is een handige app ontworpen om exemplaren op naam te brengen en vervolgens door te geven: https://www.dierenzoeker.nl/linnaeus_ng/app/views/matrixkey/index.php?epi=401

De indeling van individuen in groepen ook noemt men in de biologie ook wel de taxonomische-indeling, die zich bezig houdt met het beschrijven, benoemen en indelen van organismen.
Ik had al verteld dat onze levende natuur wordt gerangschikt in "soorten". Je kunt hier heel veel over vertellen maar laat ik het kort houden: een soort is een rang en bestaat uit alle individuen die zich onder natuurlijke omstandigheden (dus zonder menselijk ingrijpen) onderling kunnen voortplanten en daarbij vruchtbare nakomelingen opleveren. Zij hebben dus binnen hun soort overeenkomsten ( qua vorm en genetica) Er kunnen bv wel onderlinge verschillen (variatie) bestaan, zoals kleurvarianten. Soorten worden altijd in een geslacht geplaatst en kunnen worden onderverdeeld in ondersoorten. Op Wikipedia staat een leuke schematische weergave van de 8 belangrijkste rangen:

Verschillende niveaus van het wetenschappelijk classificatiesysteem.

Het leven wordt als eerste ingedeeld in 3 rijken: het iderenrijk, het plantenrijk en de schimmels. Elk afzonderlijk rijk wordt verder onderverdeeld in afdeling, klasse, orde, familie, geslacht en soort. Je moet het dus eigenlijk van beneden naar boven zien: elke soort hoort tot een bepaald geslacht, dat geslacht hoort tot een bepaalde familie etc. Als je op internet (Wikipedia) een individu opzoekt zie je ook vaak deze taxonomische classificatie erbij staan.

Voorbeeld: honingbij op Wikipedia:

Werkster van de ondersoort Apis mellifera carnica, afbeelding gemaakt in Duitsland.

Taxonomische indeling:
Rijk: Animalia (Dieren)
Stam: Arthropoda (Geleedpotigen)
Klasse: Insecta (Insecten)
Orde: Hymenoptera (Vliesvleugeligen)
Familie: Apidae (Bijen en hommels)
Geslacht:Apis (Honingbijen)
Soort: Apis mellifera

Als gewone natuurliefhebber is het leuk om te weten welk insect of ander dier je hebt gezien. Maar je kunt natuurlijk niet al die Latijnse namen onthouden, net zo min als al die onderverdelingen. Dat is ook helemaal niet zo belangrijk. Ik probeer wel altijd mijn diertje te determineren en bij de foto's in ieder geval de soort en het geslacht waartoe de soort behoort erbij te vermelden.  
Ik kan er niets aan doen: biologie was mijn keuzevak op school en het heeft me altijd geboeid...zelfs nu nog. Het determineren van de beestjes op mijn foto's is dan ook iets wat ik leuk vind, en mij al doende meer kennis bijbrengt over die beestjes. En ik hoop daarmee lezers van mijn blog ook een pleizer te doen.

Nu weten we dus hoe onze levende natuur is onderverdeeld. Voor het determineren zijn heel veel hulpmiddelen beschikbaar. Soms zie je door de bomen het bos niet meer. Ik hoop op deze pagina een beetje een structrureel overzicht met linken aan te geven, wat tegelijkertijd voor mezelf een handvat is bij het determineren.

Ik begin met de groepen waarvan ik de meeste foto's in mijn blog heb staan en dat zijn:

Het dierenrijk:  de insecten, vogels, zoogdieren en amfibieën
Het plantenrijk: planten en bomen
Het schimmelrijk: schimmels (paddestoelen) en korstmossen

Insecten:

 Bijen en hommels:

 Kakkerlakken

 Kevers en torren

 Libellen

 Luizen

 Mieren

 Muggen

 Sprinkhanen en krekels

 Vliegen

 Vlinders, rupsen en motten

 Wantsen

 Wespen

 Andere insecten

Geen opmerkingen:

Een reactie posten