Wolf Naya in het Weerterbos

Vandaag een leuk maar vooral interessant bericht op het AD: Een jonge Duitse wolvin heeft tussen 18 december en 3 januari door Nederland gezworven. Op onderstaand kaartje is te zien dat ze ook in het Weerterbos is geweest.
In dat bos heb ik op 18 december ook gewandeld. Hoe gaaf is dat. Wat ook leuk is, is dat ze over het ecoduct gelopen is naar de Budelerbergen en zo op 2 januari de grens met België is overgestoken: (punt 12 en 13)

Google maps foto van het ecoduct  over de A2:

Dat is toch prachtig om te horen? Dat Naya tijdens haar zoektocht een bezoekje aan het grensoverschrijdende Kempen-Broek (25.000 ha) heeft gebracht is een signaal dat de vele inspanningen en investeringen voor natuurherstel lonen. Op haar route koos zij voor zulke grote aaneengesloten natuurgebieden die veilige rustplaatsen, minder verstoring door mensen en voldoende voedsel  bieden.

Wolvenkenner Jansman kreeg een telefoontje van de TU Dresden (Duitsland) dat een wolvin uit hun onderzoek (afkomstig uit de buurt van Berlijn) Overijssel was binnengelopen. De 2-jarige Naya had een halsbandzender en kon zo gevolgd worden.

Provincies en het Faunafonds werden gewaarschuwd, maar hielden het nieuws stil. Maar goed ook.
Zo kon ze ongestoord haar weg vervolgen.Waarschijnlijk was ze op zoek naar een partner. Het dier is in Drenthe, Overijssel, Gelderland, Limburg en Noord-Brabant geweest, zoals op het kaartje te zien is. Ze legde zo in 10 dagen 500 km af. Onvoorstelbaar! Dat is toch een gigantische afstand. En dan te bedenken dat bijna niemand haar heeft gezien!!! Maar dat is niet zo vreemd, want wolven zijn mensenschuw en hebben een goede schutkleur. Ze zijn vooral ’s nachts actief en lopen dan ook langs en door onze menselijke omgeving. Wegen worden gemakkelijk overgestoken, rivieren overgezwommen of door middel van een brug of tunnel gepasseerd. Overdag trekken ze zich terug in een rustig bosje, of zelfs in een maïsveld.

Op naturetoday staat de hele route beschreven:
Op 18 december is Naya Overijssel binnengelopen, waar ze overdag tussen Ommen en Hardenberg in boswachterij Hardenberg verbleef. Van daaruit loopt ze naar het noordwesten, tot de A28 bij De Wijk in Drenthe. Vervolgens keert ze terug naar Overijssel en gaat naar boswachterij Staphorst, waar ze tussen 19 en 22 december blijft. In de vroege ochtend van 23 december gaat Naya naar het zuiden en komt uit bij Luttenberg. Ze verblijft dan overdag in Nationaal Park de Sallandse Heuvelrug bij Hellendoorn. Ook op 24 december is ze nog op de Sallandse Heuvelrug. Op 25 december gaat ze verder naar het zuiden en passeert ze de A1 en het Twentekanaal. Ze is dan overdag bij Ruurlo in de Gelderse Achterhoek. Op 26 en 27 december verblijft Naya in de bossen van Montferland. Op 28 december steekt ze de A12 over en gaat weer even terug naar Duitsland, tot in de buurt van Emmerich. Daar steekt ze de Rijn over, waarna ze op 29 december aankomt in Nationaal Park de Maasduinen in Limburg. Op 30 december steekt ze de Maas over en passeert de A73 bij Venray. Overdag verblijft ze in de Schadijkse bossen bij Horst. Op 31 december is ze in Limburg en Brabant, in de Mariapeel en de Deurnese Peel. Vervolgens gaat de route verder naar het zuiden, waarbij Nationaal Park de Groote Peel wordt doorkruist, en de A67 en de Zuid-Willemsvaart worden gepasseerd. Op 1 januari is ze dan in het Weerterbos. Daar passeert ze de A2. Op 2 tot 3 januari is ze in de Weerter- en Budelerbergen, waar ze in het moeras bij Budel-Dorplein en de Loozerheide verblijft. Daarna steekt Naya de grens over naar België, waar ze officieel de eerste ‘Belgische wolf’ wordt.

En hier is een hele mooie presentatie te zien:

https://uploads.knightlab.com/storymapjs/eb15a9abd716f1b52794095263c09497/het-traject-van-wolf-naya/index.html

Wolven zijn specialisten wat betreft prooidieren. In roedelverband wordt bij voorkeur gejaagd op de grotere hoefdieren, zoals elanden, edelherten, reeën en wilde zwijnen, afhankelijk van het aanbod. Ze eten ook knaagdieren, haasachtigen, vogels, aas en afval.
Er zijn een aantal locaties op de route van Naya onderzocht. Daaruit bleek dat er wilde prooidieren, zoals reeën en hazen, zijn gegeten. Op de site naturetoday staat een foto van etensresten van een ree die ze heeft gegeten. De wolvin is 'met grote waarschijnlijkheid' ook verantwoordelijk voor een aanval op schapen in Overijssel en in het oosten van Brabant. Als ze dit allemaal in haar eentje heeft gedaan.......we weten het niet. Van Naya was het te traceren omdat ze een halsbandzender om had.

Inmiddels is bekend dat de twee schapen die in augustus 2017 dood zijn gevonden in de provincie Groningen  wel het slachtoffer zijn geworden van een wolf. Dit blijkt uit DNA-onderzoek.Doordat de schapen na enkele dagen pas waren gevonden, kon niet worden vastgesteld uit welke roedel de wolf afkomstig was. Daar speelde bij dat de schapen al deels waren aangevreten door één of meerdere vossen. Men vermoedt nu dat de wolf na het doden van schapen de provincie Groningen heeft verlaten en is teruggekeerd naar Duitsland.

Vroeger kwamen er veel wolven voor in Nederland. Heel lang geleden was er ontzag voor wolven en hun efficiënte jacht, maar gaandeweg zagen mensen wolven steeds meer als bedreiging of concurrent. Wolven werden steeds intensiever vervolgd. Als kind kenden we het dier enkel uit sprookjes als "de boze wolf", toch?
Door eeuwen van vervolging verdween de wolf in de loop van de 18de en 19de eeuw uit ons land. Het eerst verdween hij uit de westelijke provincies Noord- en Zuid-Holland, later in Utrecht (1775), Drenthe (1780), Gelderland (1822) en Limburg (1845 of 1869). De Laatste gedode wolf in Nederland was in 1881 in Helvoirt, Noord Brabant en in 1897 werd bij Heeze in Noord–Brabant de laatste wolf in Nederland gezien.

Wat betreft het Weerterbos dateren de oudste gegevens uit 1517. Het leven was er rond de 16e eeuw verre van rustig. Hoofd van bestaan was de schapenhouderij. Die was toen erg belangrijk: het leverde hen wol, vlees, stalmest (voor grondverbetering) op. Het Weerterbos was echter ook een uitermate geschikte schuilplek voor de wolven. Door de afwisselende natte en droge delen was het een goede uitvalsbasis om strooptochten tegen de schaapskuddes te ondernemen. Dit resulteerde in een goede schaapskudde-bewaking. Overdag door herders en hun honden, s ávonds werden de kuddes bijeengedreven aan de rand van de heide en werden ze in schaapskooien onder gebracht. Jagers werden ingezet en vingen geld voor elke geschoten wolf.
Ondanks de intensieve achtervolging waaraan de wolven eeuwenlang in deze streken blootgesteld zijn geweest bleek wel hoe moeilijk het geweest is aan hun voorkomen hier voorgoed een einde te maken. Vermoedelijk kwamen steeds andere wolven uit de Ardennen weer naar hier. De betere bewapening van de negentiende eeuw heeft uiteindelijk toch tot een complete uitroeiing geleid.

Gelukkig werd in 1982 de Conventie van Bern van kracht waarbij alle Europese landen getekend hadden om, naast vele anderen soorten, de wolf te beschermen.  Sindsdien groeit de populatie gelukkig weer. Ook in Duitsland neemt het aantal wolven snel toe, waardoor ook in Nederland in de nabije toekomst meer wolven worden verwacht. Of ze zich ook vestigen in roedels valt niet te voorspellen.

Wolven in Nederland streeft naar een conflictarm samenleven met wolven. Het  is een samenwerking van Natuurmonumenten, ARK Natuurontwikkeling, FREE Nature, Koninklijke Jagersvereniging, IVN, IFAW, Studio Wolverine, Rewilding Foundation en de Zoogdiervereniging.

https://www.wolveninnederland.nl/#main

Een goed initiatief. Hiermee wil men een draagvlak voor de wolf creëren. Dat doen ze door het geven van voorlichting, bijvoorbeeld over hoe boeren hun vee kunnen beschermen zodat eventuele schade beperkt blijft en wolven niet alleen welkom zijn in de natuur, maar ook in de hoofden en harten van mensen in Nederland.

Hier staat een mooie kaart over de sleutelrol van de wolf in de natuur: echt heel mooi om eens te bekijken, je kunt hem gratis downloaden:

https://www.ark.eu/nieuws/2015/sleutelrol-van-de-wolf-de-natuur
https://www.ark.eu/natuurontwikkeling/natuurlijke-processen/predatie/wolf

Mocht je nou het geluk hebben echt een wolf denken te zien, dan is hier een herkenningskaart:

Probeer dan een foto of video te maken en neem zoveel mogelijk kenmerken in je op. Meldt je waarneming zo snel mogelijk. Dit kan snel en makkelijk via Wolf gezien:

https://www.wolveninnederland.nl/wolf-gezien

Als de wolf weg is, ga dan op zoek naar sporen, maar let op dat je niet op het spoor zelf gaat staan.
Wolven- en hondensporen zijn maar moeilijk van elkaar te onderscheiden. Het meest kenmerkende is de rechte lijn van het spoor en het totaal ontbreken van mensenvoeten in de buurt. Wolven gaan spaarzaam met hun energie om en lopen doelbewust in een bepaalde richting, vaak kilometers lang. Honden die niet hun eigen kostje moeten vergaren hebben een overschot aan energie, zijn constant afgeleid en wijken links en rechts af.
Let ook op haren in prikkeldraad of aan (doorn)takken. Met behulp van het DNA dat vaak op de haren zit is niet alleen met zekerheid te zeggen of het een wolf was, maar ook van welke populatie hij afstamt.

De verwachting is dat er de komende jaren meer wolven onze kant op komen. Het zou mooi zijn als wij er samen voor kunnen zorgen dat ze ook blijven en hier jongen krijgen. Maar willen we dat een kans van slagen geven dan moet er wel aan een aantal voorwaarden worden voldaan:

1. nog verder verder investeren in grote, aaneengesloten natuurgebieden dmv ecoducten zodat de wolven, maar ook otters, bevers, herten en reeën zonder gevaar voor verkeersongevallen door het land kunnen trekken. In ons land zijn die er gelukkig al, maar het is een wonder dat ze in  Duitsland tientallen snelwegen en verkeersknopen levend heeft kunnen door komen.
2. bescherming van het vee door honden en gedegen afsluitingen
3. compensatie door de overheid bij schade
4. sensibilisatie van het publiek dwz dat we respect hebben voor de wolven, hen accepteren in onze nabijheid en probleemloos willen samenleven met ze. Voor wat betreft de fotografen onder ons: omdat het lokken van wolven ten behoeve van fotografie of beleving onwenselijk is, dient hier in de communicatie aandacht aan geschonken te worden

Dat kan allemaal, maar het moet grondig voorbereid worden. Doen we dat niet dan dreigt het gevaar dat de wolven maar ook andere grote wilde dieren in een mum van tijd als overlast zullen worden ervaren  en zo snel mogelijk zullen worden verjaagd of gedood (maar dat is nu bij wet verboden). En dat zou jammer zijn. Onze wilde dieren lijken dan wel stoer en gevaarlijk, maar ze zijn vooral heel erg kwetsbaar.