Leuke vliegen zijn vliegen die de aandacht trekken door hun bijzonder of opvallende uiterlijk of door hun aparte gedrag. Voor dit projekt doen alleen de blaaskopvliegen, roofvliegen, wapenvliegen, wolzwevers en dazen mee. En daar alleen al van zijn in ons land 183 soorten van.
Het is de bedoeling dat wij onze waarnemingen door geven aan Waarneming of Telmee. Waarna een verspreidingsoverzicht gemaakt wordt. Het project wordt uitgevoerd door EIS-Nederland in samenwerking met Waarneming.nl, de sectie Diptera van de Nederlandse Entomologische Vereniging en de beide jeugdbonden voor natuurstudie; NJN en JNM.
Ik kwam bij dit project uit tijdens het zoeken naar informatie over een zweefvlieg die ik had gefotrografeerd in mijn tuin: de hoornaarblaaskop.
Op de website van EIS kun je verschillende mooie veldtabellen downloaden:
https://www.eis-nederland.nl/actueel/projecten/leuke-vliegen
en naar de projektpagina gaan:
http://waarneming.nl/vliegen_start.php
waar je alles kunt lezen over dit projekt. In dit nieuwe atlasproject vallen de volgende families onder de leuke vliegen: blaaskopvliegen, roofvliegen, wapenvliegen, wolzwevers en dazen. Alles wat je van deze vliegen waarneemt mag je melden.
- Mijn eerste waarneming was op 17-04-2020 de hoornaarblaaskop:
Bijzonder om de volgende reden:
deze blaaskopvlieg is een parasitoïd die meestal bijen en wespen als gastheer gebruikt en die ook doodt. In haar vlucht botst ze tegen haar gastheer aan waarbij de eitjes afgezet worden. Waarschijnlijk gebruikt het vrouwtje daar een zgn "klampje" voor, een soort van blikopenertje aan de onderkant van het achterlijf (5e en 6e tergiet), waarmee ze de achterlijfsegmenten van de volwassen gastheer uit elkaar drukt, en teglijkertijd de eitjes afzet. De larve leeft vervolgens in de gastheer die ziek wordt, zich enige tijd terugtrekt en uiteindelijk sterft.
Om jouw waarneming te bekijken scroll je naar beneden en zoekt op de naam van het aangemelde insect:
Je kunt links ook nog op de kaart van Nederland klikken om de verspreiding te zien van de soort (volgens de aanmeldingen):
Voor mijn regio:
Ik heb ook even in de veldtabel van de blaaskopvliegen gekeken:
Dit is echt heel erg leuk. En leerzaam. Benieuwd wie mijn volgende leuke vlieg zal zijn.
Jammer dat de zweefvliegen niet meedoen: op 27-04-2020 zag ik een vliegje die ik zelf ook wel heel erg leuk vond en wat mij betrfet wel in aanmerking zou kunnen komen voor dit projekt: het was de gewone snuitvlieg, zie foto hieronder. Alleen de naam alleen al is al leuk: hij heeft een raar lang snuitje die de soort vrijwel uniek maakt binnen de Nederlandse zweefvliegen. Het is een rare snuiter, want in die soort van verlengde neus kan hij zijn lang tong opbergen, maar vooral nectar opzuigen die voor andere vliegen onbereikbaar is. Wil je alles weten over dit bijzondere zweefvliegje kijk dan op mijn blog:
........................... nog niet af
Mijn 2e waarneming was op 20-05-2020 de zwarte bladjager:
Bijzonder om de volgende reden:
eigenlijk om hun ietwat eigenaardige manier van jagen: ze hangen meer verticaal aan een stengel of blad dan dat ze erop zitten. En zo jagen ze ook: vanaf stengels en grassprieten.
eigenlijk om hun ietwat eigenaardige manier van jagen: ze hangen meer verticaal aan een stengel of blad dan dat ze erop zitten. En zo jagen ze ook: vanaf stengels en grassprieten.
De mannetjes hebben bovendien opvallende prachtige grote blauwe ogen, bij de vrouwtjes zijn die donkergroen. Ze zijn 10-12 mm groot. Mannetjes hebben een zwarte baard, de vrouwtjes een gele. Borststuk is zwart met een zilverstreep op de zijkant. Poten meestal geheel zwart. Achterlijf is helemaal zwart, de achterranden van de rugsegmenten zijn vaak wat gelig.
Biotoop: kruidenrijke grasvegetaties, vaak op iets vochtige bodem. Zoals hier.
Komen verspreid over het hele land voor. Vliegtijd mei tot begin september.
Mijn waarneming en aanmelding van de zwarte bladjager:
Waarnemingen in mijn regio:
Eerder gefotografeerde insecten die tot deze groep behoren:
Ik heb de lijst op de projectpagina eens doorgelopen en kwam tot de ontdekking dat ik een paar insecten al eerder heb gefotografeerd. Wie ook in de lijst staat is de bosrandroofvlieg: die zag ik op 05-06-2018 in mijn tuin, zie blogpost:
De foto is helaas niet al te best, maar beter iets dan niets. Waarom deze zo bijzonder is:
hij vangt op dezelfde manier als een libel met zijn voorpoten andere vliegen. Hij heet natuurlijk niet voor niets een roofvlieg. Met zijn korte sterke zuigsnuit steekt hij zijn prooi en spuit enzymen naar binnen die de prooi verlammen en hun ingewanden doen verteren. De roofvlieg zuigt vervolgens de vloeibaar geworden inhoud van zijn slachtoffer door de zuigsnuit naar binnen. De borstels op zijn poten geven een betere grip op zijn prooi.
Ik heb hem nu pas aangemeld bij Waarneming. Deze is de oostelijke bosrandroofvlieg, en is vrij algemeen. De zuidelijke daarentegen is zeer zeldzaam!
In mijn regio:
Verspreiding in Nederland:
En op 04-07-2019 zag ik de muurrouwzwever:
De muurrouwzwever behoort tot de wolzwevers. Het is een opvallende soort met verdonkerde vleugels en een compleet zwart lichaam met, alleen bij verse exemplaren, helderwitte vlekjes. De dieren zitten meestal op muren met de vleugels half gespreid als een deltavlieger.
Ze parasieteren op metselbijen en metselwespen, die in gaatjes in muren, houten palen en schuttingen nestelen. Het vrouwtje schiet al vliegend een eitje in de nestopening van deze bijen en wespen voordat het nest afgesloten wordt. Je ziet ze dan ook veel voor het nest vliegen. In mijn tuin deed hij dat bij mijn insectenhotel waar een mestelbij een nest had.
En op 04-08-2019 zag ik in mijn tuin nog een andere roofvlieg: de ringpootroofvlieg, met prooi:
zie o.a. mijn blogpost:
Hij jaagt op cicades, muggen en andere insecten, die hij vanaf een speciale uitkijkplek benadert, dan vangt en vervolgens weer terugkeert naar die speciale plek om daar de prooi op te eten. Het is een snelle bhendige vlieger.
Hij heeft een korte priksnuit waarmee de prooi doorboord kan worden om vervolgens het insect leeg te zuigen. De kop is sterk behaard om de ogen te beschermen tegen de spartelende prooi.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten