zaterdag 25 april 2020

Heggenrankbij in mijn tuin: vrij zeldzaam insect

Vandaag zag ik weer een nog niet eerder gezien insect in mijn tuin. Het was de heggenrankbij. Misschien dat ik hem wel al eens eerder gezien heb maar dacht dat het een honingbij was. Want daar lijkt hij wel erg veel op. Maar als je goed kijkt zie je dat ze (het is een vrouwtje) anders is: ze heeft roodbruine banden op het achterlijf:




Ze bij behoort tot de zandbijen. De bij valt op door de 2 voorste min of meer roodachtig gekleurde segmenten van het achterlijf. Het is een 12-13 mm groot slank bijtje. De mannetjes zijn kleiner en fijner gebouwd dan de vrouwtjes. De kop en het borststuk zijn bruinbehaard. Verzamelharen aan de onderkant bij het vrouwtje wit tot bleekgeel. Het achterlichaam is op de voorkant van het tweede segment wat rossig van tint. Bij het mannetje zijn de achterranden van de tergieten geel tot rood doorschijnend. Het vrouwtje heeft geen verzamelharen op de schenen en 12 antennesegmenten terwijl de mannetjes er 13 hebben.


Het vreemde maar tegelijkertijd bijzondere is dat ik deze bij in mijn tuin zag. Want de enige drachtplant voor deze bij is de heggenrank: maar die heb ik niet in mijn tuin staan. Deze groeit meest in het rivieren en duinengebied tegen heggen en struwelen aan. De heggenrank is 2 huizig: de nectar halen ze uit de vrouwelijke exemplaren, het stuifmeel uit de mannelijke. De soort vliegt dan ook als deze plant in bloei staat: van mei tm augustus.
Het kan zijn dat de bij gestylopiseerd is, dan vliegen ze eerder en moeten dan noodgedwongen hun voedsel uit andere planten halen. Dat wist ik niet, dus daar heb ik niet op gelet. Gestylopiseerd wil zeggen dat de bij geinfecteerd wordt door een broedparasiet (het zandbijwaaiertje Stylops melittae), vroeger uitkomt en gedesorienteerd is. De bijen hebben dan 2 uitsteekseltjes op het achterlijf van de parasiet. Maar dat lijkt mij hier niet echt het geval:




De soort nestelt solitair of in kleine groepen in gegraven nesten gewoonlijk gemaakt in een vrij harde bodemsoort. De hoofdingang van het nest is maar een paar cm diep. De nestingang blijft 's ochtends open, want dan wordt de nectar gehaald, in de middag wordt deze afgedekt. De soort kent geen parasiet die het nest bezoekt.

De bij wordt bij wildebijen.nl als vrij zeldzaam aangemerkt. Zie hier voor een kaart waar ze voorkomt:
http://www.bijenhelpdesk.nl/Wildebijen/KaartNed/Andr.Florea.htm
http://www.soortenbank.nl/soorten.php?soortengroep=flora_nl&selected=&menuentry=atlas&id=1225

Dus wel bijzonder dat ik haar in mijn tuin heb gezien!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten