Als je dit leest op je zoektocht op internet waar eens te gaan wandelen, dan kan de dag al niet meer stuk. De keuze viel op de Houtsaegerduinen (80 hectare groot). Lekker dichtbij: een kwestie van de weg (Duinkerklaan) oversteken, uitlopen en op het eind de duinen inlopen. Je kunt dit ingesloten stukje natuur ontdekken aan de hand van 3 korte wandelpaden. In het gebied zelf lopen zo min mogelijk paden om de natuur vrij spel te geven. Ik heb het groene wandelpad gelopen. Het was heel erg koud en winderig, maar wel zonnig. Ik wist niet zeker of het te koud zou zijn om te wandelen, per slot moet je ook nog terug als je ergens midden in het reservaat bent en het te koud krijgt. Achteraf gezien was dit niet het meest spannende stuk van het reservaat denk ik. Maar goed....dan ga ik deze zomer nog eens terug
:-)......
Wandelkaart van het Agentschap van Natuur en Bos:
De Houtsaegerduinen maken deel uit van het Vlaams natuurreservaat ‘De Duinen en Bossen van De Panne’. Dit reservaat is 650 hectare groot en daarmee het tweede grootste van Vlaanderen. Dit Vlaams Natuurreservaat is een eerste aanzet naar een grensoverschrijdend natuurpark aan de Westkust. Het bestaat uit verschillende gebieden: de Westhoek, de Cabourduinen, de Zwarte Hoek, de Oosthoekduinen, Garzebekeveld en natuurlijk de Houtsaegerduinen zelf. Ze zijn het hele jaar door toegankelijk op de gemarkeerde wandelpaden.
Het pad naar het reservaat loopt langs de hoofdweg (links) met aan de rechterkant direct al uitzicht over het reservaat:
Ingang van het reservaat:
Infobord:
Het groene wandelpad heet het Kerkepannepad: wandel-zandpad met veel struweel, mosduin en duinlandschap zoals te zien is op google maps:
Het voormalige hoofdzakelijk open en vochtige duingebied is tegenwoordig sterk verdroogd en dichtgegroeid met natuurlijk duinstruweel zoals op deze foto goed te zien is. Plaatselijk zijn er nog restanten van de vroegere duingraslanden, mosduinen en vochtige duinvalleien aanwezig. De meeste oude duinakkers zijn nu bebost met elzen.
Kijkje achterom:
Elzen groeien veelvuldig op de meeste oude duinakkers:
Een licht klimmetje omhoog:
Waar je een mooi uitzicht had : rechts achter de duinen ligt de hoofdweg:
Het gebied is omrasterd vanwege de begrazing van de ezels:
Hier wat minder struweel en wat meer duinlandschap:
Google maps plaatje van het eerste deel van dit pad:
Afrastering voor de ezels:
Natuurlijke duinbegroeiing:
Hier zie je een stukje zgn. mosduin:
Er zijn 41 soorten korstmossen bekend van de Houtsaegerduinen:
Er zijn 41 soorten korstmossen bekend van de Houtsaegerduinen:
Elzenboom begroeid met klimop:
Hier kun je niet langsaf lopen, je moet het pad blijven volgen:
de helft van de wandelpaden hier gaat over gras- en aardepaden, de andere helft over duinzand. Het losse duinenzand kan een hier en daar een uitdaging zijn, maar gelukkig worden je dan beloond met mooie uitzichten:
de helft van de wandelpaden hier gaat over gras- en aardepaden, de andere helft over duinzand. Het losse duinenzand kan een hier en daar een uitdaging zijn, maar gelukkig worden je dan beloond met mooie uitzichten:
Vroeger werden de duinen door schapen afgegrazen, maar tegenwoordig wordt dat voornamelijk gedaan door een kudde ezeltjes. Zij houden zo de duinenvegetatie in stand. Maar er waren in de verste verte geen ezels te zien...helaas.....
Foto van VWI van de kudde ezeltjes in de zomer: ik had ze liever graag zelf voor mijn lens gehad:
Plaatje van ANB:
Mooie overzichtsfoto:
Op de achtergrond ligt een stukje bos (begin van het midden van het reservaat):
De Houtsaegerduinen hebben, ondanks de verstoring van de grondwatertafel, een bijzondere biologische en landschappelijke waarde. Het droge halfnatuurlijk duinlandschap met mos-, korstmos- en buntgrasvegetaties behoort tot de best ontwikkelde van de hele kust.
Buntgras bloeit in de maanden juni en juli in graslanden op droge zandige gronden. De blauwgrijze pollen met de borstelige, lijnvormige bladeren hebben veel rechtopstaande stengels met bloeiende pluimen. Vaak kleuren de pollen ook een beetje roodachtig. Nu zijn die helaas niet te zien.
Buntgras bloeit in de maanden juni en juli in graslanden op droge zandige gronden. De blauwgrijze pollen met de borstelige, lijnvormige bladeren hebben veel rechtopstaande stengels met bloeiende pluimen. Vaak kleuren de pollen ook een beetje roodachtig. Nu zijn die helaas niet te zien.
Ook de duinkalkgraslanden met zeldzame plantensoorten zoals geel zonneroosje en walstrobremraap zijn van zeer groot belang. Belangrijk is ook het voorkomen van kruipend moerasscherm, een internationaal beschermde soort. Allemaal in de zomer te aanschouwen.
Skyline van de Panne:
Zo te zien is dit een plek waar de ezels wel eens heel dichtbij (op aai-afstand) zouden kunnen komen:
Kleine opening voor een mooi uitkijkpunt:
Met het grensoverschrijdend natuurbeheer wordt gestreeft naar een zo groot mogelijke natuurlijke biodiversiteit of soortenrijkdom in het gebied. Door de voorgeschiedenis met veel menselijke invloed én de beperkte oppervlakte is het nodig om hier en daar bij te sturen door het open kappen van duinpannen en duingraslanden.
Er werden ook verschillende poelen uitgegraven. Dat leidde tot de terugkeer van het kruipend moerasscherm en de kamsalamander.
Om de ontwikkeling van het open duinbos zo natuurlijk mogelijk te laten verlopen, worden de exotische boomsoorten geleidelijk verwijderd.
Duindoorn: een struik die goed bestand is tegen zout en het stuiven van zand. de bessen zijn zeer vitaminerijk maar in de winter kunnen de bessen gaan gisten, hierdoor kunnen vogels als de spreeuw, lijster en kramsvogel dronken worden. Ochjeetje....
De duindoorn is bovendien de waardplant voor een groot aantal vlindersoorten.
Dit is de bottel van een duinroos: de duinroos komt voor op droge, matig voedselrijke, meestal kalkhoudende grond op duinhellingen. De rozenbottels zijn donkerbruinachtig paarse of meer zwarte vlezige bloembodems met daarin de nootjes achtige vruchten die zeer rijk zijn aan vitamine C:
Zomers in bloei ziet de duinroos er zo uit:
Eindelijk...een vogeltje....ze zullen zich wel schuilhouden met deze ijzige kou: het lijkt op een huismus maar had een typisch fluitje. Zeer waarschijnlijk is het de hier veel voorkomende kramsvogel. Jammer dat ik niet dichterbij kon komen met mijn lens:
https://www.youtube.com/watch?v=fSCm-H6P2Ig
Einde van het Kerkepannepad komt in zicht en komt uit op een priveterrein met uitloop naar een parkeerplaats:
Rechtsomkeert de weg weer terug:
De algemeenste houtachtige soorten in de struwelen zijn Duindoorn, Gewone vlier, Wilde liguster, Egelantier, Eénstijlige meidoorn, Heggenrank, Bosrank, Hondsroos, Kruisbes, Aalbes, Sleedoorn, Dauwbraam, Kruipwilg en Zwarte bramen. Konden we die nu allemaal maar herkennen...maar in de winter is dat sowieso lastig.
Als je wilt weten wat er allemaal aan flora en fauna aanwezig is, is hier een 341 blz tellend pdf wat zeer de moeite waard is. Je zult bersteld staan wat hier allemaal groeit en bloeit:
Hoopje ezelenpoep....
Een al heel oude boom heeft plaats moeten maken, kon ik mooi even uitrusten...
Het lijkt wel of hier dieren gerust of geslapen hebben, maar het ligt niet binnen de omheining, dus dat is vreemd..het lijken toch de ezelpaadjes...misschien kunnen ze er toch ergens buiten de omheining:
Groepje berkebomen:
Silhouet van een elzenboom tegen de helderblauwe lucht:
Hij staat nu al in bloei:
Dit pad loopt paralel aan de bebouwing:
Dit gebied is verder bijzonder rijk aan zangvogels. Door de aanwezigheid van bessenstruiken zoals duindoorn, duinroosje en vlier scoort het terrein goed als voedsel- en rustgebied. Het bos biedt onder meer nestgelegenheid aan wielewaal, groene en grote bonte specht en aan roofvogels zoals sperwer en boomvalk. De belangrijkste doortrekkende zangvogels zijn zwartkop, tuinfluiter, roodborst, zanglijster en kneu. Maar vandaag heb ik niets gezien van dit alles. Wel een alledaags vogeltje: een koolmeesje, maar die is ook mooi hoor:
Uitzicht op het bos midden op de Houtsaegerduinen vanaf uitkijkpunt d' Achte:
Het uitzicht is inderdaad prachtig:
Het is allemaal een beetje van hetzelfde: ik ga de weg weer terug:
Op de achtergrond de Nieuwpoortlaan herkenbaar aan de vele lantaarnpalen:
Je kon enkel dat ene pad volgen:
Achter de duintjes liggen prachtige villa's, je zal maar een natuurpark in je achtertuin hebben liggen:
Hier kreeg ik wel echt eventjes het "duinengevoel":
Maar dat was maar een klein oppervlak:
Terugblik:
De uitgang komt weer in zicht:
De eigenlijke Houtsaegerduinen (80 ha) werden in 1981 een beschermd landschap en hebben sinds 1989 het statuut van Vlaams natuurreservaat.
Het Kerkepannebos (6 ha) is één van de oudste bosjes aan deVlaamse kust en bleef door het Duinendecreet gespaard van bebouwing en werd in 2001 opgenomen in het reservaat. In deel 3 beschrijf ik uitgebreid de ontwikkeling van de duinen.
Het was een mooie wandeling, jammer dat ik weinig dieren heb gezien, en in de winter staat er natuurlijk niks in bloei dus lijkt het allemaal een beetje hetzelfde. Ik besloot om nog smiddags nog een wandeling te gaan maken in de Westhoek. Hoe mooi dat was is te lezen in deel 3.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten