Amoureuze capriolen van de houtduiven (Columba palumbus)

De houtduif wordt ook wel vaak bosduif genoemd. Ze komt ook veel voor in onze tuinen. Het zijn vaste broedvogels. Zelfs in onze tuinen maken ze nesten en brengen met succes hun jongen voort. Het mannetje noemen we een doffer en het vrouwtje een duivin. Het verschil tussen een mannetje en een vrouwtje is niet altijd makkelijk te zien. De doffer heeft een grotere snavel en is ook wat groter en beweeglijker dan een duivin. De witte ring in de nek is ook iets breder en de borst heeft wat meer purper-blauw gekleurde veren. Het is ook te herkennen aan het koeren: bij het mannetje is dit duidelijker en ook vaker. Een koppeltje heeft in mijn achtertuin haar territorium, waarin ze geen vreemden dulden. Ze komen maar wat graag naar mijn voedertafel.

Vandaag had ik ze per toeval in actie gefotografeerd en ik vind de foto's best grappig: je ziet hoe de duif met zijn vleugels afremt om in de boom een landing te maken:

Dit is het mannetje. Hij werd achtervolgd door het vrouwtje, die na hem ook in de boom landde:

Het zijn best wel forse vogels. Ze hebben dan wel een kleine kop maar wel een flinke spiermassa, waardoor ze snel en krachtig kunnen vliegen en gemakkelijk aan hun belagers kunnen ontkomen. Zijn zijn zo'n 40 cm groot en 1/2 kg zwaar en hun spanwijdte is wel 80 cm!!

Ik hoor ze vaak. Als ze opvliegen maken ze nogal een kabaal omdat hun vleugels onder en boven het lichaam tegen elkaar klapperen. Met hun vleugels kunnen ze rake klappen uitdelen aan soortgenoten, maar ook aan bijvoorbeeld eksters die in hun territorium komen.

Het is paartijd, en dat is te merken ook. Ik hoor ze vaak koeren. Dat is erg leuk om te horen. 

De doffer is een echte baltser. Bij het eerste ochtendgloren begint hij al te koeren. Het baltsgedrag bestaat uit het buigen en het koeren. Koergeluiden en buigbewegingen zijn kenmerkend voor de duivensoort. Door dit specifieke seksuele gedrag gaan duiven in principe niet vreemd. Maar de doffers laten geen kans onbenut een vreemde duivin die zich aandient het hof te maken. 

Hun hofmakerij is een tedere en romantische aangelegenheid die uitmondt in een langdurige paarband (paarvorming voor het leven). Ze kunnen wel 16 jaar oud worden.
Ik zie hem vaak opvliegen waarbij hij flink met zijn vleugels klappert en hij vanuit de lucht in bochten zwevend, al koerend weer naar de grond terugkeert. Dat is zijn zgn "baltsvlucht". Dat is leuk om te zien. Zo'n vlucht begint met een steile stijgvlucht, gevolgd door een zweefvlucht waarbij hij op het hoogste punt luid met zijn vleugels klappert. Eenmaal beneden danst hij om de duivin heen, maakt buigingen en sleept zijn staart over de grond. Als de duivin paringsbereid is vertoont ze het karakteristieke bedelgedrag dat we ook van de jongen kennen. Trillend beweegt ze dan een of beide vleugels en duwt haar snavel tegen de keel van de doffer aan. Dit "baltsvoeren" is een voorwaarde voor de paring. Is er gepaard, dan vliegt het mannetje, luid met zijn wieken klapperend, achtervolgd door de duivin.

Ze zullen wel ergens hier vlakbij een nest hebben/of gaan bouwen. Ze maken een gammel nest van in elkaar gevlochten takjes, die het mannetje het vrouwtje komt brengen. Meestal legt ze 2 eieren. Het mannetje broedt het grootste deel van de dag en tegen de avond wordt hij door de duivin afgelost. Het eerste broedsel gaat vaak verloren omdat de eksters hun eieren roven. Maar dan maken ze gewoon weer een nieuw legsel, soms wel tot 6 keer toe (van maart-september). Het broeden duurt 16 dagen. Samen voeden ze de jongen en brengen ze groot. Na 4 weken vliegen de jongen uit. Ik hoop dat ze dan ook in mijn tuin te zien zijn.

Herken de houtduif: https://www.youtube.com/watch?v=kbt43YAs2VA