zondag 12 juli 2020

Bruidsvlucht van de wegmieren

Vandaag was het weer zover: klokslag 3 uur vlogen ze weer uit voor hun bruidsvlucht: de wegmieren.
Het gebeurt ieder jaar weer, midden op de dag op een warme dag in juli. In ons land zien we dat alleen van de wegmieren.  Er zijn in ons land 68 inheemse mierensoorten en bij elke soort ziet de bruidsvlucht er weer anders uit. Deze kan smorgens plaatsvinden of ook wel smiddags of snachts. Tienduizenden mannen en honderden koninginnen uit vele nesten kiezen gelijktijdig het luchtruim.

Op onderstaande link kom je op een site waar van alle in ons land voorkomende soorten de bruidvlucht plaatsvindt:
https://www.nlmieren.nl/websitepages/nuptialflights.html

Bij de bruidsvlucht vliegen de pasgeboren koninginnen en mannetjes zo'n 300-400meter de lucht in, als het ze goed afgaat. Want ze zijn heel dik omdat ze veel vet bij zich dragen. Vliegen gaat dus niet zo goed. Bovendien worden ze ook nog eens door vogels uit de lucht gepikt en opgegeten. Of ze vallen op de grond waar ze ook ten prooi vallen aan andere dieren en insecten. Het merendeel van de uitgevlogen insecten verdijnt dus in de hongerige magen van vogels of andere insecten. En komt er dus van bruiloft vieren hoog in de lucht niets terecht!

De mannetjes paren in de lucht met een koningin uit een ander nest, daarom vliegen ze van eenzelfde  soort allemaal tegelijkertijd uit, om inteelt te voorkomen. Vlak na de paring sterven de mannetjes, en de koninginnen werpen hun vleugels af door hard over hun achterlijf te schuren waarna ze een veilige plek zoeken om hun eitjes te leggen.

Dat ze nu juist op een bepaalde dag allemaal tegelijk uitvliegen heeft te maken met de temperatuur van de lucht en de bodem en met de luchtvochtigheid. Meestal is het een drukkende warme dag. Zoals vandaag. De werksters weten precies wanneer de dag geschikt is en dan maken ze de nestopeningen groter zodat de dikke koninginnen erdoor kunnen en jagen ze de mieren het nest uit. Ik heb dat al eens uitvoerig beschreven in een eerder blog:

http://natuurfotografieanitasart.blogspot.com/search?q=bruidsvlucht

Mijn foto's:

Een parend stel wegmieren:


Er zijn veel meer mannen dan koninginnen. De grotere koninginnen zijn het sterkst en kunnen het hoogst vliegen. Alleen de allersterkste mannetjes kunnen deze geslachtsrijpe dames volgen. De zwakke mannetjes vallen vroegtijdig af en dat is goed voor het nageslacht. Deze man had dus geluk.

Even later bleef de koningin achter:


Hier is goed te zien hoe dik het achterlijf is:


Het mannetje sterft na zijn goede daad:




De mannetjes zijn slechts enkele mm's groot:


De koningin gaat op zoek naar een geschikt nest om eieren te leggen; haar vleugels heeft ze inmiddels afgeworpen, die heeft ze niet meer nodig:


Elke opening tussen de tegels wordt geinspecteerd:




Voor wie het interessant vindt:

Een kolonie wegmieren bestaat gemiddeld uit zo’n 4000-7000 individuen. Hierin kent elke mier een strikte taakverdeling: de koningin(nen) en de mannetjes zorgen voor de voortplanting en de werksters zorgen voor het verzamelen van voedsel, het verzorgen van het broed, het onderhoud van het nest en, in enkele gevallen, de verdediging van het nest.

Na de bevruchting helpt een koningin een bestaand nest uit te breiden of ze probeert een nieuw nest te maken. Ze graaft een cel in vochtige grond en legt direct eitjes, welke na 8-10 weken uitkomen. In de tussentijd eet ze niet; ze krijgt haar eiwitten doordat haar vliegspieren worden afgebroken en verteerd. De larven voedt zij uit een speekselklier. Uit deze eieren komen de ongevleugelde werksters. Als de werksters volwassen zijn gaan die meteen de koningin verzorgen, het nest uitbreiden en voedsel zoeken. Vanaf dit punt legt de koningin eitjes en komt ze gewoonlijk het nest niet meer uit.

Zo rond augustus, maar nu dus al eerder, worden de gevleugelde mannen en de toekomstige koninginnen geboren. Beide groepen verzamelen zich in het nest en wachten op een gunstig tijdstip om te gaan zwermen: de bruidsvlucht.
Na de bevruchting  vallen de koninginnen met een zaadblaasje vol met sperma terug op de grond. Dat sperma blijft goed in het blaasje tijdens het hele, lange leven van de koningin ( dat kan wel 15-20 jaar zijn). De koninginnen gaan na de bruidsvlucht meteen op zoek naar een geschikte nestlocatie, soms vergezeld door een aantal werksters. Al snel verliezen ze hun vleugels. Die hebben ze ook niet meer nodig want ze hoeven ze alleen nog maar eieren te leggen. Dagelijks laat de koningin zaadcellen op haar verse eitjes los. Uit deze bevruchte eitjes worden werksters en, als er gevarieerd gevoerd wordt, koninginnen geboren. Bij de productie van manneneieren blijft het zaadblaasje gesloten. Uit deze onbevruchte eitjes worden de gevleugelde mannetjes geboren.
En zo is het circeltje rond.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten