dinsdag 1 januari 2019

Terugblik 2018: de spinnen


Het najaar is de tijd van de spinnen. Als de nachten kouder worden en er dauw op de webben zit zie je pas op hoeveel er zijn. Maar in mei hebben veel spinnensoorten hun paartijd en zijn er dus eigenlijk ook veel te zien. Het zijn de kleinere minder opvallende soorten.
De herfst is ook de periode dat een klein aantal soorten volwassen is, maar dat zijn wel grotere en algemene (dus in veel aantallen te zien) soorten, zoals de kruisspin. Zo kwamen we aan het beeld van veel spinnen in de herfst: veel grote, opvallende soorten, maar een lagere soortenrijkdom.
Aan het begin van de winter gaan de meeste spinnen dood of zoeken een beschut plekje om te overwinteren. Daarom zie je in de winter ook geen webben.

Ik vroeg mij af wat de droge hete zomer voor invloed gehad heeft op de spinnen. Qua droogte en warmte was de zomer van 2018 uitzonderlijk,  met een gemiddelde van 18,9 graden Celsius de warmste zomer in ruim drie eeuwen.. Met een landelijk gemiddelde van 105 millimeter neerslag was deze zomer ook bijzonder droog: het langjarige gemiddelde bedraagt 225 millimeter.

Het is bekend dat het aantal insecten, en dus ook de spinnen, al jarenlang terugloopt. Misschien door deze extreme zomer nog wel meer. In deze warme zomer hebben de vrouwtjesspinnen al vroeger gepaard, in augustus al. Daarna moeten ze zich goed vol eten  om vervolgens hun eitjes te kunnen leggen.  Maar door de droogte was er minder voedsel. De mannetjes waren al dood gegaan.

In september 2018 is al de nationale huis- en tuinspinnentelling van september geweest: ook dit jaar was de kruisspin overduidelijk de winnaar, al voor de zesde keer op rij. Ook hebben de grote trilspin en de gewone huispin het goed gedaan, deze kwamen dit jaar op plek twee en drie. Zie ook mijn blogpost:


In ons land komen eigenlijk geen gevaarlijke spinnen voor dus je kunt gerust meedoen met de tellingen.
Hier een mooie herkenniskaart van de meest voorkomende spinnen van EIS kenniscentrum:



Ik heb ook een mooi blog over de soorten webben:



Welke spinnen heb ik gezien in 2018:

03-08-2018 bij de  Looserplas in Budel-Schoot:
de gewone strekspin :



De vrouwtjes worden 6,5 tot 11 mm groot, de mannetjes worden 6 tot 9 mm. De spin is geelbruin gekleurd. Ze hebben een gelig achterlijf met in het midden een bruine band met een glanzend zilveren vlek. De onderkant is donkerbruin met een gele vlek. Leeft in nabijheid van water in bosjes en op gras of riet.

08-05-2018 langs de Buulder AA:
de kraamwebspin:



Deze spinnen hebben een overlangs gestreepte, ovale schild en lange poten. De lichaamslengte varieert van 1 tot 2,6 cm. Ze leven in de buurt van water. Om de aandacht van een vis te trekken, steken ze een poot in het water en als de nieuwsgierige vis komt kijken wordt deze door de spin gegrepen. Ze maken geen web, maar rennen op de grond achter hun prooi aan. De vrouwtjes houden de eicocon in hun cheliferen en dragen hem zo onder het lichaam mee. Voordat de spinnetjes worden geboren, wordt de cocon gelegd in een tentvormig kraamweb. De jonge spinnetjes worden tot hun tweede vervelling bewaakt door de moeder, waarna ze een zelfstandig leven tegemoet gaan. Nog een exemplaar:



08-06-2018 in mijn tuin:
de hooiwagen:


Hooiwagens hebben net als spinnen acht poten, die vaak zeer lang zijn. Ze onderscheiden zich van de spinnen doordat beide delen van het lijf zozeer met elkaar vergroeid zijn dat ze een geheel lijken te vormen. Ze zijn dus niet ingesnoerd zoals bij spinnen, waar duidelijk een kopborststuk en een achterstuk te onderscheiden zijn. Bovendien zijn hooiwagens niet in staat om spindraden te maken en hebben ze doorgaans maar één paar ogen. Ook hebben ze geen gifklieren.

08-06-2018 in mijn tuin:
nog reen kraamwebspin:


10-04-2018 in mijn tuin:
de springspin:


Springspinnen hebben zeer goed ontwikkelde voor-middenogen die op het gezicht jagen en hun prooi bespringen. Ze spinnen geen web, maar gebruiken wel een spinragdraad om zichzelf te zekeren voor ze een sprong wagen. De ogen reflecteren in het donker als er licht op valt. Ze hebben een stevig, harig lichaam, dat meestal bruin of zwart-grijs is. Is maar erg klein: lichaamslengte is 2 tot 16 mm.

08-07-2018 in mijn tuin:
de springspin met prooi:



Springspinnen vangen een prooi die vaak vele malen groter is dan de spin zelf.
Ze hebben 2 kaken met aan het einde daarvan gifklauwen. De kaken worden gebruikt om de prooi vast te houden. Met die vlijmscherpe klauwen wordt gif in de prooi gespoten om hem te doden. Daarna worden enzymen in de prooi gespoten die de inhoud van het diertje oplossen

15-05-2018 in mijn tuin:
de kruisspin:


Grote (17mm) opvallende spin, die midden in het web zit en vnl. vliegende insecten vangt. De naam is te danken aan de op een kruis gelijkend patroon op het achterlijf dat bestaat uit een groepje lichtere tot witte vlekjes die afsteken tegen de donkerbruine tot gele achtergrondkleur.

17-05-2018 langs Buulder AA bij Kleine Bruggen:
de oeverwolfspin:


De oeverwolfspin zit vaak in grote aantallen bij elkaar. Dat is bij spinnen best bijzonder, omdat de meeste soorten niets van soortgenoten moeten hebben. Het feit dat ze vaak dicht bij elkaar rondrennen en hun bruine kleur heeft ze de naam wolfspinnen gegeven. Wolfspinnen als soort zijn lichtgrijs tot donkerbruin, vaak getekend met strepen of vlekjes. De lichaamslengte varieert van 0,4 tot 4 centimeter. Sommige soorten leven in holtes om hun prooien op te wachten terwijl andere rondzwerven op zoek naar een geschikt slachtoffer. In tegenstelling tot de meeste andere spinnen hebben wolfspinnen een goed gezichtsvermogen en kunnen zodoende goed jagen.

21-05-2018 in de Panbossen:
de hooiwagen:



Vaak ook Daddy Longlegs geboemd. De heeft last van een rode mijt. Hooiwagens zijn geduchte rovers die zich met hun lange en schijnbaar kwetsbare poten heel snel en behendig door struiken, bomen en door strooisel op de grond verplaatsen. Ze kunnen ook dagenlang roerloos op een blad of een muur zitten, wachtend op prooi. 

25-03-2018 bij de vistrap Soerendonk:
de kruisspin:



27-04-2018 in mijn tuin:
niet goed te herkennen maar leuke foto met zijn schaduw:


28-05-2018 bij looserplas Budel Dorplein:
spinnetje wat prooi heeft gevangen en die razendsnel in rag omwikkelt:



30-04-2018 langs Buulder AA:
de gewone mijnspin:


De spin is zwart tot bruin van kleur en is betrekkelijk klein (de mannetjes zijn ongeveer 7 à 9 mm lang, het vrouwtje 10 à 15 mm). Ze heeft gifkaken  die parallel liggen en elkaar niet kruisen, zoals bij de meeste vogelspinnen. De gifkaken zijn vrij groot en opvallend blinkend zwart gekleurd. Deze spin heeft een vrij ongewoon web. Ze spint een soort buisachtige constructie, die deels boven en deels onder de grond ligt. De ingang wordt gecamoufleerd met bladeren, mos en allerlei dood materiaal. De spin wacht tot een insect over de ingang van de buis kruipt en slaat dan toe door razendsnel uit het hol te kruipen en het insect met de gifkaken in de buis te sleuren. Deze spinnen verlaten hun hol bijna nooit, enkel voor het eten.

Nu dat ik niet specifiek op zoek ben geweest naar spinnen heb ik toch wel een aardig gezelschapje spinnen gefotografeerd.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten