vrijdag 20 april 2018

Cranendonckse bos: Vroege ochtendwandeling

Vanmorgen vroeg opgestaan. De ochtendtemperatuur was al zeer aangenaam aangezien we gister al een zomers warme dag hadden van 28 graden. De zon scheen om 9:00 uur al volop. Ik had besloten vanmorgen weer naar het Cranendonckse bos te gaan.

De fruitboompjes kleuren al groen en sommige hebben al prachtige bloesems:










Het is nu aan de bijtjes om voor zoveel mogelijk bestuiving te zorgen zodat er straks veel appeltjes aan de bomen groeien.

Het bestuiven van een fruitboom is erg belangrijk. Zonder dat een normale fruitboom bestoven wordt, laat hij zijn bloesem vallen en gaat hij geen vruchten vormen. Er zijn ook zelfbestuivende bomen. Deze geven dan wel vrucht, maar altijd minder dan met kruisbestuiving (het stuifmeel wordt geleverd aan een bloem van een andere plant).
Een bestuivende boom moet natuurlijk van de zelfde fruitsoort zijn (een appelboom wordt door een appelboom bestoven), en het liefste een ander ras die in de zelfde periode bloeit.

Bestuiving is overdracht van stuifmeelkorrels (waarin de mannelijke geslachtscellen of zelfs alleen de spermakernen worden gevormd) uit de helmhokjes van de meeldraad naar de stempel van de stamper. De stempel en stijl zit boven op het vruchtbeginsel dat één of meer eicellen (vrouwelijke geslachtscel) bevat.

De meeste bestuiving vindt plaats door insecten:
bijen en hommels (komt het meeste voor)
kevers
wantsen
dagvlinders
nachtvlinders
zweefvliegen

Maar ook wel door vogels (kolibries), vleermuizen, slakken, wind (gras en bomen) en water.

Behalve die mooie bloesems waren er ook opvallend veel paardebloemen. Grote paardenbloemen. In april kunnen ze hele weilanden geel kleuren.

De bevruchting bij paardenbloemen verloopt weer heel anders.
Dat vindt voor een groot deel plaats door middel van apomixie, dat wil zeggen dat het vruchtbeginsel kan uitgroeien tot een zaad zonder dat de eicel bevrucht is geweest. De paardenbloem vormt op deze manier "klonen". Daardoor zijn er grote groepen paardenbloemen die genetisch nauwelijks van elkaar verschillen en deze worden microsoorten genoemd. In Nederland zijn er minstens 250 microsoorten aangetroffen. Maar....de paardenbloem kan zich ook voortplanten door middel van bevruchting.


De vrucht is een eenzadig nootje. Aan het nootje zit de gesteelde vruchtpluis, zoals op bovenstaande foto mooi te zien is. Het vruchtpluis zit vast op een steeltje, daaronder zit de piramide en het vruchtlichaam. Dit laatste heeft ribben en heeft veelal stekels aan de bovenkant. De kleur van het vruchtlichaam is een belangrijk determinatiekenmerk. De nootjes met hun vruchtpluis worden door de wind verspreid (anemochorie).


Vergroot:
met vliegje...zo mooi.....:










De paardenbloem bloeit vooral in mei en soms opnieuw in september. De paardenbloem kent tal van soorten en ondersoorten, ze zijn lastig van elkaar te onderscheiden, zo je er al informatie over kunt vinden. Volgens de nieuwste inzichten worden alle (sub)soorten onder Taraxacum officinale geschaard. We noemen ze dan maar allemaal de gewone paardenbloem.

Ook mooi is de paarse dovenetel:


Onder de Dovenetels neemt de eenjarige Paarse dovenetel (Lamium purpureum), een aparte plaats in. Niet alleen is de soort eenjarig en maakt dus zijn hele levenscyclus binnen een korte periode helemaal af, ze is ook tijdens zachte winters vaak bloeiend te vinden in akkerranden en langs stoepranden. De kleine paarse lipbloemen vallen dan op en ook de paars aangelopen bladeren. De vaak nietige planten zijn daardoor toch een opmerkelijke verschijning in ons leefmilieu.

Hij is 10-30 cm hoog met 1-2 cm grote roze tot paarse bloempjes. Ook de bovenste delen van de vierkantige stengel kan paars kleuren. De bloei is van februari tot eind november.

De nectar is in trek bij de honingbij en bij hommels, zeker begin maart, wanneer de eerste hommel-koninginnen naar buiten komen en zelf een nest gaan zoeken. De zaden worden onder andere door mieren verspreid. Hiernaast is ze ook waardplant voor diverse rupsen.

Deze plant moet ik nog determineren, maar mooi is ze wel met die mooie kleine bloempjes:


Katjes van de wilg, mooi met het tegenlicht van de zon:


Nog te determmineren:


Sommige bomen leken wel van goud afstekend tegen de felblauwe lucht:


Nog te determineren:


Brandnetel bloesem:


Mooiste foto van vandaag: de Buulder AA met prachtige weerspiegelingen van de bomen in haar rimpelloze water:


Toen zag ik in de verte de paarden van

Peer Donkers:




Het bos bruist van het leven: vogeltjes fluiten, zijn fladderend in de weer om elkaar het hof te maken, zoals deze spechten:

Het eerste wat opviel was een roffelende grote bonte specht die in een spechtengat kroop, helaas op de foto niet goed te zien (zie pijltje):


Ik bleef even staan kijken, maar toen hij ons opgemerkt had, bleef hij stilletjes zitten in de buurt van het nest:


Totdat er een vrouwtje ten tonele verscheen: toen volgde een verleidingsspel in de lucht, erg leuk om te zien:


Vergroot: duidelijk is het rode kontje te zien van de bonte specht:


De grote bonte specht is een standvogel die het hele jaar in de buurt blijft van zijn broedplaats. In december begint het mannetje met het maken van een nest. Dat doet hij door een gat in een boom te hakken. Liefst een boom met vrij zacht hout natuurlijk, zoals een berk. De nestholte is 15-30 centimeter diep, van de buitenkant herken je een spechtenhol aan de ronde opening. Zodra het nest klaar is, begint het mannetje te roffelen om een vrouwtje te lokken. Een geïnteresseerd vrouwtje roffelt terug en dan begint de hofmakerij. Dat zag ik dus vandaag.
Vanaf april broeden de grote bonte spechten. Ze leggen 4-7 eieren op de kale houten bodem van hun nestholte. Na 10-12 dagen komen de jongen uit, die daarna nog drie weken in het nest blijven. Je kunt ze al van verre horen. Ik ga tegen die tijd natuurlijk terug naar deze plek, wie weet zie ik dan die schattige kleine koppies uit het gat steken en bedelen om voedsel....zou leuk zijn.

Het was heerlijk in alle vroegte hier te wandelen en de vogeltjes te horen en te zien. Volgend keer toch maar wat eerder opstaan ;-)!!!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten