Franse Veldwesp (Polistes dominula) in mijn tuin

De wespen komen er weer aan. Meestal zie je ze in juli oprukken met een hoogtepunt in augustus. Maar de ene wesp is de andere niet. Als je goed kijkt zijn er toch wel duidelijke verschillen te zien:

plaatje studylib

Als ik nu een wesp zie kijk ik automatisch goed naar de kleuren en de banden-tekening. De afgelopen dagen zie ik regelmatig deze soort opvallende wesp aan mijn bamboeschutting zitten knagen: het is de Franse Veldwesp:

Ze (het is een vrouwtje) valt op omdat ze meer zwart met geel is, en niet zoals de meeste andere wespen meer geel met zwart. Is ze niet prachtig? Als je ze uitvergroot ziet op je PC dan zie je pas hoe mooi ze zijn die wespen.
Het is een wesp uit de familie der plooivleugelwespen (Vespidae). Plooivleugelwespen danken de naam aan de geplooide vleugels, deze worden opgevouwen in rust waardoor het lijkt of de vleugels erg smal zijn. De lichaamslengte varieert van 0,4 tot 3,6 cm. Ze zijn bijna allemaal zwart met gele dwarsbanden en ze kunnen pijnlijk steken. Van de soorten die in gematigde gebieden leven, blijft aan het eind van de zomer alleen een bevruchte koningin achter; de rest van het nest sterft. Ze overwintert op beschutte plaatsen in bomen maar ook wel in huizen.

Deze Franse veldwesp is van andere wespen te onderscheiden door het iets afgeplatte, slankere lichaam, meer oranje voelsprieten en een overwegend zwarte kleur met gele dwarsstrepen. Kopschild is meestal geel. Mannetjes zijn van vrouwtjes te onderscheiden door hun aan de top ingerolde voelsprieten en groene ogen; de vrouwtjes hebben zwarte ogen. Dit is dus een vrouwtje. Deze soort is zeer moeilijk van de Gallische wesp (Polistes gallicus) te onderscheiden, die er sterk op lijkt. Ik heb hem voor de zekerheid maar aangemeld bij Waarnemingen. En ze is goedegkeurd. Leuk! Deze wesp wordt ongeveer 12 tot 18 millimeter lang en is het hele jaar te zien. Het vlieggedrag lijkt een beetje griezelig, met die hangende poten.

Ik vind het een bijzonder mooie wesp, deze Franse veldwesp.
Deze sociale wesp wordt steeds vaker in Nederland gesignaleerd. Zij hebben een sociale levenswijze en leven in een volk van meestal minder dan honderd individuen. Van oorsprong komt deze wesp uit westelijk Europa. Hij profiteert zeer waarschijnlijk van de stijgende temperaturen in ons land.

Franse veldwespen kom je op zeer veel plekken tegen. Ze maken holen op beschutte plaatsen. Het nest heeft geen papieren omhulsing maar is open, waardoor de wespen goed te zien zijn. Je treft nesten vaak aan in vogelkastjes, achter windveren, onder dakpannen, kleine schuurtjes, zandbakken, bomen, e.d.

De wesp jaagt voornamelijk op insecten en is niet geïnteresseerd in zoetigheid, waardoor zelden een confrontatie met mensen plaatsvindt. 

Ook wanneer het nest niet zichtbaar is kun je zien wanneer het om de Franse veldwesp gaat. Franse veldwespen zitten bij gevaar gespitst bij de opening naar buiten en volgen elke beweging met kleine schokjes. Daarbij heeft deze wespensoort uiterst lange achterpootjes die zeer zeker opvallen.

Er is nog een leuk wetenswaardigheidje te vertellen over deze wespen.
Normaal gesproken is een wesp een vleeseter die andere insecten opruimt, en insectendelen aan zijn larven voedt. Dat kun je goed zien als je een wespennest in de gaten hebt, kijk dan maar eens met wat voor vracht de wespen terug het nest in vliegen.Wespen  en  hoornaars eten echter als volwassen insect geen dierlijk voedsel meer. Ze hebben vooral suikers nodig voor zichzelf en om de temperatuur van het broednest op peil te houden (circa 29ºC).Via spiertrillingen wekken  ze  warmte op, waarvoor ze energie verbruiken. Ze krijgen in de nazomer suikers door nectar te verzamelen op bloemen en suikerrijke sappen uit vruchten als pruimen. In de hoofdbroedtijd, die in de zomer valt, produceren de larven als  afscheiding een voedingsstof, bestaande uit suikers, aminozuren en eiwitten, voor koningin en werksters als overschot van het dierlijke voedsel. Hier is dus  een soort omgekeerde ouder-kind relatie. Bij zoogdieren geven de moederdieren melk aan hun jongen; hier geven de jongen complete voeding aan de volwassen  insecten. Dit  verschijnsel noemt men  trofallaxis. Het is mogelijk ook een vorm  van voedselopslag, niet in de raten zoals bij honingbijen, maar in de larven.