Brandnetel ( Urtica ) en Witte Dovenetel ( Lamium Album )

Vandaag heb ik de brandnetel eens goed bekeken en gefotografeerd. De brandnetel, een plant waar we meestal met een grote boog omheen lopen. We willen ze absoluut niet aanraken omdat de brandharen van de plant jeukende en prikkende huidirritaties geven. Dat hebben we allemaal wel eens meegemaakt.

In Nederland komen de grote brandnetel (Urtica Dioica) en de kleine brandnetel (Urtica Aurens) voor. Er zijn wel 45 soorten wereldwijd. Ze staan meestal naast wegen, bosranden en verwaarloosde tuinen en gedijen eigenlijk overal. Ze hebben groene sterk zaagvormige bladeren. De onderkant is donzig. Maar de stengels en de bovenkant van de bladeren zijn bedekt met brandharen (uitsteeksels van de bladeren).

Brandharen zijn fijne holle haartjes (op de bovenste foto te zien als witte dunne streepjes).

Maar als de breekbare punt afbreekt komen er mierenzuur en histamine vrij die branderige plekken, blaren en jeuk op de huid geven. Een heel vervelend gevoel.

Heb een foto vergroot zodat je zo'n brandhaar beter kunt zien:

De plant heeft uitsluitend stamper- of meeldraadbloemen ( ze zijn dus 2 huizig: ofwel mannelijk ofwel vrouwelijk) en bloeit van juni tot oktober met in trossen hangende bloemen. Bij de kleine brandnetel staan ze rechtop, bij de grote hangen ze in aren.

De grote brandnetel heeft een vierkante borstelige stengel en kan wel 2 meter hoog worden. De kleine wordt maximaal 50 cm maar prikt het pijnlijkst.

vierkantige stengel

Leuk bijzonderheidje: de mannelijke bloemen springen plotseling open waarbij de helmhokjes het stuifmeel omhoog schieten.

Ik kwam ook dit plantje tegen waarvan ik dacht dat het ook een brandnetel was:

Maar dat blijkt de witte dovenetel te zijn. Zijn bladeren en stengels lijken op die van de brandnetel. Maar ze hebben geen netels met mierenzuur. Ze groeien net als de brandnetels langs wegen en bosranden en in bermen.

Het frappante is dat dieren die ooit kennis gemaakt hebben met de brandnetel de dovenetel ook met rust laten. De dovenetels hebben kenmerkende kleurige lipbloemen. die veel bezocht worden door bijen en hommels. Ook zijn hun bladeren slordiger dan die van de brandnetel.

lipvormige bloempjes

Leuk om te weten, ik dacht namelijk echt dat het ook een brandnetel was.